Blogs
Samenwerken in een alliantie: waarom een sterk fundament essentieel is
In een snel veranderende wereld zijn flexibele organisaties steeds belangrijker. Samenwerken in een alliantie helpt bij het creëren van flexibiliteit. Door gezamenlijk op te trekken grijpen organisaties meer kansen, delen ze risico’s en kunnen zij concurreren met grotere partijen. Het is daarnaast mogelijk om complexe, branche-overstijgende producten en diensten te ontwikkelen.
Succesvolle allianties bieden voordelen voor alle betrokkenen
Voorbeelden van succesvolle allianties zijn te vinden in alle sectoren. Denk aan de wereldwijde allianties binnen de luchtvaart die cruciaal bleken voor het overleven van KLM. Op kleinere schaal kiezen veel gemeenten om gezamenlijk hun IT-diensten te innoveren en soms zelfs complete Shared Service Centra in te richten. De beste allianties realiseren daarnaast meer waarde dan mogelijk was voor de afzonderlijke organisaties.
“If you want to go fast, go alone. If you want to go far, go toghether.“
Drie succesfactoren van een alliantie
De genoemde successen zijn niet vanzelfsprekend. De volgende succesfactoren staan centraal in elke alliantie:
De uitdaging is om deze factoren goed te implementeren in de alliantie:
- Gemeenschappelijk doel: Hoe zorg je voor gelijke beelden en een gelijke taal?
- Gezamenlijke keuzes: Hoe bepaal je de prioriteiten van de alliantie?
- Gedeelde inzet: Wie levert welke inzet – en hoe stem je dit af?
Gemeenschappelijk doel: Hoe zorg je voor gelijke beelden en een gelijke taal?
Verschillende eigenaren betekent vaak verschillende perspectieven op dezelfde dingen. De cruciale eerste stap om te zorgen voor sturing binnen de alliantie is het gelijk stellen van definities. Belangrijke vragen om te beantwoorden zijn onder andere: Wat zijn de doelen van de alliantie? Hoe meten wij de realisatie van deze doelen? Maak daarnaast keuzes over de scope van de alliantie.
Pas wanneer er in een alliantie dezelfde perspectieven gebruikt worden en er over dezelfde dingen gesproken wordt, kunnen er gezamenlijke keuzes gemaakt worden.
Praktijkvoorbeeld
Een succesvolle alliantie is erg expliciet over de doelen die zij willen realiseren en open over de wijze waarop zij dat doen. EDSN (Energie Data Services Nederland) is een prachtig voorbeeld van zo’n alliantie door hun driemaandelijkse PI events waar iedereen samenkomt om de stappen voor komend kwartaal te bespreken en gezamenlijk te plannen.
Gezamenlijke keuzes: Hoe bepaal je de prioriteiten van de alliantie?
Om het gemeenschappelijk doel te bereiken is het cruciaal om een helder besluitvormingsproces te hebben binnen de alliantie. Zo kunnen er strategische keuzes gemaakt worden. Keuzes die duidelijkheid geven over de initiatieven die de alliantie op zich neemt.
Soms worden er keuzes gemaakt die niet waardevol zijn voor elke partij in de alliantie. Het zal voorkomen dat de middelen van een partij ingezet worden voor een initiatief binnen het portfolio die meer aantoonbare waarde oplevert voor een andere partij. Spreek daarom af wie meepraat over de prioriteiten van de alliantie: gebeurt dit op basis van consensus of ‘wie betaalt, bepaalt’?
Het maken van keuzes en het bepalen van prioriteiten dient zo objectief mogelijk te gebeuren. Het middel om dit te doen is een gezamenlijke portfoliosturing. Dit noemen wij alliantie portfoliomanagement. Kenmerkend voor deze vorm van portfoliomanagement is dat er meerdere gelijkwaardige eigenaren zijn die keuzes maken binnen één gezamenlijk portfolio om zo het gezamenlijk doel te realiseren.
Gedeelde inzet: Wie levert welke inzet – en hoe stem je dit af?
In een alliantie zijn er meerdere eigenaren die gezamenlijk de keuzes maken in het portfolio. Daarnaast zijn er vaak opdrachtgevers en opdrachtnemers binnen het portfolio. Al deze verschillende eigenaren en rollen kunnen voor veel onduidelijkheid zorgen.
Belangrijk hierbij is dat er duidelijke rollen afgesproken worden binnen de alliantie. En ook de besluitvormingsstructuur (governance) mag helder neergezet worden. In deze structuur krijgt elke partner/medewerker een rol om tot een optimale portfolio sturing en uitvoering te komen.
Bepaal daarnaast ook de spelregels van de alliantie. Aan welke principes en uitgangspunten moet worden voldaan? Hoe gaan de verschillende rollen met elkaar om?
Een simpel voorbeeld van een spelregel kan zijn: “De partijen houden zich aan de genomen besluiten binnen het alliantie portfolio”. Wanneer dit soort regels niet vast staan, kan er altijd van afgeweken worden.
Alliantie portfoliomanagement vergroot de kans op succes
Voor de optimale sturing in een alliantie is de invoering van alliantie portfoliomanagement cruciaal. De partijen blijven zo gelijkwaardige eigenaren over de portfolio aan initiatieven in de alliantie. Bovendien staat alliantie portfoliomanagement open voor wendbaarheid en schaalvergroting (en -verkleining).
Bob van den Engel
Senior Consultant
bob.vandenengel@intermedius.nl